5 rzeczy, które musisz wiedzieć, zanim zdecydujesz się na montaż pompy ciepła

Zasada działania

Pompa ciepła, w przeciwieństwie do tradycyjnych urządzeń grzewczych, nie produkuje energii w procesie spalania. Do ogrzewania domu i przygotowania c.w.u. wykorzystuje w 75% energię odnawialną, zgromadzoną w środowisku naturalnym (woda, powietrze, energia geotermalna), a w 25% energię elektryczną.

Zasadę działania pompy ciepła można porównać do lodówki. Z tą różnicą, że dostarcza ciepło do środka, a nie je usuwa. Oznacza to, że transportuje ciepło z miejsca o niższej temperaturze do pomieszczeń o wyższej temperaturze.

Proces wytwarzania energii cieplnej odbywa się w układzie zamkniętym, w którym krąży środek roboczy, czyli niezamarzający płyn. Jest on poddawany procesom fizycznym, takim jak: parowanie, sprężanie, skraplanie oraz rozprężanie.

Pompa ciepła działa w oparciu o dwa źródła ciepła (dolne i górne). Pobiera energię z dolnego źródła, czyli z otoczenia (np. z powietrza), która ogrzewa czynnik roboczy. W parowniku, w wyniku wrzenia, zamienia on stan skupienia. W postaci pary wodnej trafia do sprężarki, gdzie wzrasta jego temperatura i ciśnienie.

Następnie gorący gaz w skraplaczu oddaje energię cieplną do instalacji grzewczej, czyli źródła górnego. Para zamienia się w płyn, który dociera do zaworu rozprężnego, gdzie następuje obniżenie jego ciśnienia. Środek roboczy wraca do parownika i cykl rozpoczyna się od nowa.

Pompy ciepła - Szczecin i okolice - http://www.cieplydom.szczecin.pl/

Zalety pomp ciepła

Pompy ciepła posiadają wiele zalet. Najważniejsze z nich to:

• dbałość o środowisko – pompa wykorzystuje zasoby naturalnej energii i nie generuje szkodliwych gazów do atmosfery,
• oszczędność – pompa ciepła to obecnie najtańsze źródło energii cieplnej,
• wielofunkcyjność – pompy służą do ogrzewania domu i wody użytkowej, a także do klimatyzowania wnętrz,
• bezpieczeństwo – nie ma ryzyka pożaru, wybuchu czy zaczadzenia,
• niskie koszty eksploatacji – pompa zużywa niewielkie ilości energii elektrycznej. Przyjmuje się, że z każdego 1 kW wytwarza 3-5 kW energii odnawialnej, a podłączenie do fotowoltaiki sprawia, że pracuje właściwie bezkosztowo,
• komfort użytkowania – pompa nie generuje kurzu, sadzy, popiołu i innych zanieczyszczeń. Nie wymaga składowania paliwa oraz nie musi być zainstalowana w oddzielnej kotłowni,
• wygoda obsługi – pompa ciepła jest w pełni zautomatyzowana i praktycznie bezobsługowa. Może być obsługiwana nawet za pomocą smartfona,
• niski poziom awaryjności i długi czas eksploatacji,
• uniwersalność – pompę ciepła można zainstalować zarówno w nowych, jak i modernizowanych budynkach.

Koszt i czas zwrotu inwestycji

Montaż pompy ciepła wiąże się z dość dużymi nakładami finansowymi. Koszt instalacji w typowym domu jednorodzinnym o metrażu 130-180 m2 wynosi około 30-50 tysięcy złotych. Są to jednak wyliczenia szacunkowe.

Całkowity koszt zależy bowiem od wielu czynników. Jednym z nich jest rodzaj pompy ciepła. Najdroższe są urządzenia gruntowe, ponieważ wymagają kosztownych prac ziemnych i wykonania odwiertów związanych z montażem kolektora. Tańsze i mniej problematyczne w instalacji są pompy ciepła powietrzne. Ich cena waha się w granicach 25-40 tysięcy złotych.

Innym czynnikiem wpływającym na ostateczną cenę pompy ciepła są jej parametry techniczne. Im wyższa moc, tym droższe urządzenie. Moc zależy natomiast od:

• powierzchni domu,
• liczby mieszkańców i ich potrzeb odnośnie do temperatury powietrza lub ilości zużycia ciepłej wody użytkowej,
• jakości termoizolacji – docieplenie budynku i okna o niskim współczynniku przenikania ciepła ograniczają straty ciepła,
• rodzaj instalacji ogrzewania w budynku – pompa ciepła działa efektywniej, gdy jest połączona z ogrzewaniem płaszczyznowym, na przykład podłogowym o niskiej temperaturze pracy.

Istotną kwestią jest precyzyjne dopasowanie mocy pompy ciepła do zapotrzebowania danego budynku i jego mieszkańców. Niedowymiarowanie oznacza niedogrzanie budynku i w konsekwencji wyższe koszty eksploatacyjne. Natomiast przewymiarowanie prowadzi do większych kosztów inwestycyjnych i wydłużenia okresu zwrotu inwestycji.

Początkowe koszty, jakie należy ponieść w związku z montażem pompy ciepła są porównywalne z instalacją kotła gazowego lub na biomasę. Cena samych urządzeń może się różnić.

Kotły konwencjonalne wymagają dodatkowych nakładów związanych z przystosowaniem kotłowni, wybudowaniem komina, wykonaniem przyłącza gazu czy zabezpieczeń przeciwpożarowych, a także okresową konserwacją.

Biorąc pod uwagę niskie koszty eksploatacji, pompa ciepła jest zdecydowanie najlepszym rozwiązaniem stosowanym do ogrzewania budynku. Koszty instalacji zwracają się po 4-8 latach. Dodatkowo okres ten można przyspieszyć, korzystając z różnych form dofinansowania.

Dofinansowanie do pompy ciepła

Koszty związane z instalacją pompy ciepła można obniżyć, korzystając z dofinansowania. Obecnie są dostępne różne formy wsparcia, między innymi:

• program Czyste Powietrze – dotacja na wymianę nieefektywnych źródeł ciepła i termomodernizację budynku, która może wynieść do 30, 37 lub 69 tysięcy złotych (podstawowy, podwyższony i najwyższy poziom dofinansowania),
• ulga termomodernizacyjna – odliczenie wydatków związanych z termomodernizacją budynków jednorodzinnych. Ulga może wynieść nawet 53 tysięcy złotych,
• program Stop Smog – dofinansowanie dla mieszkańców gmin położonych na obszarze, gdzie obowiązuje tak zwana uchwała antysmogowa na wymianę źródeł ciepła na niskoemisyjne,
• lokalne programy antysmogowe – dotacje wojewódzkie, gminne lub miejskie na wymianę starego pieca,
• kredyt termomodernizacyjny.

Żywotność pomp ciepła

Pompy ciepła w zasadzie są bezawaryjne i cechują się długoletnią żywotnością. Okres ich działania zależy przede wszystkim od najbardziej obciążonego elementu, czyli sprężarki. Przy prawidłowej eksploatacji, czas jej pracy jest szacowany na 20-25 lat. Co nie oznacza, że pompa ciepła nie może działać dłużej. Trzeba również pamiętać, że awarii mogą ulec inne części urządzenia. Jednak regularna konserwacja wydłuża czas eksploatacji pompy ciepła.